Hvað er dyslexia?

Skilgreining á dyslexíu

Eftirfarandi skilgreining var samþykkt af nefnd á vegum Alþjóðlegu dyslexíusamtakanna (International Dyslexia Association/ IDA) 12. nóvember 2002, en IDA eru samtök fræðimanna og áhugafólks um dyslexíu (http://www.interdys.org/). Bandaríska barnaheilbrigðisstofnunin (The National Institute of Child Health and Human Development/ NICHD/ www.nimh.nih.gov) byggir meðal annars á þessari skilgreiningu

Dyslexía er sértækur námsörðugleiki af taugalíffræðilegum uppruna. Einkennin birtast í erfiðleikum með nákvæman, sjálfvirkan lestur og slakri færni í stafsetningu og umskráningu. Erfiðleikana má í flestum tilfellum rekja til vanda við úrvinnslu málhljóða sem er ekki í samræmi við aðra vitsmunalega hæfni einstaklingsins og koma fram þrátt fyrir vandaða lestrarkennslu. Dyslexía getur leitt til erfiðleika með lesskilning og ónógrar lestrarreynslu, sem aftur getur komið niður á þróun orðaforða og öflun þekkingar í gegnum lestur.(http://www.interdys.org/, Lyon, Shaywitz & Shaywitz, 2003)

Eins og kemur fram í skilgreiningunni þá eiga börn með dyslexíu í sérstökum erfiðleikum með að umskrá bókstafi ritmálsins í hljóð og orð en það veldur erfiðleikum við að lesa og stafsetja ný orð og byggja upp sjónrænan orðaforða. Nánari útskýringar og túlkun á skilgreiningunni má sjá hér.

Dyslexía birtist óháð greind (Siegel, 1992; Stanovich, 1994) kynþætti og þjóðfélagsstöðu (Vellutino o.fl., 2005; Snowling, 2006). Dyslexía getur verið misalvarleg og stundum eru til staðar aðrir taugafræðilegir veikleikar samhliða henni sem auka á námserfiðleikana (Höien & Lundberg, 2000; Snowling, 2006; Deponio, 2004).

Með góðri kennslu og þjálfun geta flestir einstaklingar með dyslexíu náð viðunandi tökum á lestri, en oft verða stafsetningarerfiðleikar viðvarandi (Torgesen, 2001, 2004).

"Heimildir"

Deponio, P. (2004). The co-occurrence of specific learning difficulties: Implications for identification and assessment. Í G. Reid og A. Fawcett (ritstjórar), Dyslexia in context. Research, policy and practice (bls. 323-335). London:Whurr Publishers.

Höien, T. og Lundberg, I. (2000). Dyslexia: From theory to intervention. Dordrecht NL: Kluwer Academic Publishers.

Siegel, S. L. (1992). An evaluation of the discrepancy definition of dyslexia. Journal of Learning Disabilities. 25, 618-629.

Snowling, M. J. (2006). Language skills and learning to read: the dyslexia spectrum. Í M. J. Snowling og J. Stackhouse (ritstjórar). Dyslexia, speech and language (bls. 1-14). A practitioner´s handbook. London: Whurr Publishers.

Stanovich, K. E. og Siegel, L. S. (1994). The phenotypic performance profile of reading-disabled children: A regression-based test of the phonological-core variable-difference model. Journal of Educational Psychology, 86, 24-53

Torgesen, J. K. (2001). The teory and good practice of intervention: comparing outcomes from prevention and remediation studies. Í A. Fawcett (ritstjóri). Dyslexia: Theory and good practice (bls.185-202) . London: Whurr Publishers.

Vellutino, F. R., og Fletcher, J. M. (2005). Development dyslexia. Í M.J. Snowling og C. Hulme (ritstjórar), The science of reading: A handbook (bls. 362-378). Malden: Blackwell Publishing.

You are here

Hvað er dyslexia?